Oleje opałowe to coraz popularniejsza forma stosowana w ogrzewaniu domów czy wykorzystywana w piecach przemysłowych. Można jednak wyróżnić kilka ich rodzajów, z których każdy wykazuje odrębne cechy.
Wśród podstawowych rodzajów oleju opałowego wymienić należy lekki olej opałowy, średni olej opałowy oraz ciężki olej opałowy. Jest to podział podstawowy, który został dokonany na bazie składu, gęstości oraz właściwości poszczególnych produktów.
Olej opałowy może wyróżniać się pod kątem pochodzenia, bowiem jako oleista ciecz będąca pozostałością z destylacji ropy naftowej w określonych warunkach (w temperaturze od 250 do nawet 350 °C), może mieć różny skład i konsystencję. Olej ten składa się z węglowodorów wysokocząteczkowych, dlatego od nich zależy jego ostateczny rodzaj.
Najprostszy podział jaki wymieniono powyżej, dotyczy gęstości oleju oraz zawartości siarki. Uproszczone przedziały kwalifikujące olej opałowy do poszczególnych rodzajów to:
- olej opałowy lekki oscyluje w granicach – 0,82-0,85 g/cm 3;
- olej opałowy średni to 0,85-0,89 g/cm 3;
- olej opałowy ciężki to wartości powyżej 0,89 g/cm 3.
O tym, jaki rodzaj oleju wykorzystamy do jakich celów, decyduje szereg jego cech charakterystycznych. Dlatego też olej opałowy rodzaju lekkiego, wykorzystywany jest głównie w różnego rodzaju kotłowniach przydomowych, ale również w niewielkich i średnich firmach oraz instytucjach. Może być on również doskonałym wyborem do stosowania w większych typach kotłowni, które ogrzewają mieszkania spółdzielni mieszkaniowych, a nawet szpitale czy tym podobne placówki.
Średni rodzaj oleju opałowego popularny jest pod nazwą C-1, a od innych typów olejów wyróżnia go skład. Jest on otrzymywany z połączenia komponentów ciężkich i lekkich, które pochodzą najczęściej z wtórnej lub zachowawczej przeróbki ropy naftowej. Jest to zatem mieszanina, której ostateczny skład uzależniony jest przede wszystkim od wymagań jakościowych, które towarzyszyły olejowi opałowemu typu ciężkiego, a także lepkości klimatycznej jaką posiada. Wartą uwagi cechą tego rodzaju oleju opałowego jest zawartość siarki, bowiem obejmuje ona maksymalnie 1% produktu. Jeżeli chodzi o zastosowanie oleju opałowego średniego, to jest on niezwykle popularnym rozwiązaniem do kotłów centralnego ogrzewania, ale również do kotłów parowych czy pieców przemysłowych. Wykorzystuje się go również przy piecach przeznaczonych do celów technologicznych.
Ostatni z podstawowych olejów opałowych, olej ciężki, znany jest pod nazwą C-3. Jego charakterystyczną cechą jest to, że stanowi on mieszaninę węglowodorów, która otrzymywana jest w trybie zachowawczym i we wtórnym przetwórstwie ropy naftowej. Zawartość siarki w tym typie sięga do 3% i stosowany jest on do podobnych celów jak rodzaj średni.